khúc xạ kế đo độ cồn

Khúc xạ kế đo độ cồn là gì?

Khúc xạ kế đo độ cồn hay còn gọi là máy đo nồng độ cồn. Đây là một trong những loại máy test nước có cấu tạo nhỏ gọn, được dùng để xác định chỉ số nồng độ cồn có trong mẫu dung dịch như rượu, bia,…hoặc hơi thở.

Đối với ngành công nghiệp sản xuất rượu, bia, các loại đồ uống có cồn, chế biến nước hoa quả, nước giải khát… thì khúc xạ kế đo độ cồn là một một trong những công cụ cực kỳ hữu ích và cần thiết trong các cuộc nghiên cứu và đánh giá chất lượng của sản phẩm. Nó được dùng với mục đích là xác định và kiểm soát chính xác nồng độ cồn trong nước, đảm bảo được hiệu quả và sự chính xác của quy trình sản xuất cũng như chất lượng thành phẩm trước khi đem ra thị trường tiêu thụ.

Phân loại khúc xạ kế đo độ cồn

Có nhiều cách để phân loại khúc xạ kế đo độ cồn, trong đó, phân loại dựa vào cấu tạo và phân loại mục đích sử dụng là 2 cách được sử dụng nhiều nhất.

1. Phân loại dựa vào cấu tạo

+> Khúc xạ kế đo nồng độ cồn cơ năng (Anago)

- Thiết bị có kích cỡ nhỏ gọn, dạng cầm tay nên thuận tiện để mang theo bên mình. Máy có cấu tạo gồm các bộ phận là lăng kính, thị kính, tấm chắn sáng, vị trí hiệu chuẩn, chỉnh tiêu cự,... tạo thành một khối hình trụ, hoạt động theo nguyên lý khúc xạ ánh sáng để phân tích mẫu và đưa ra chỉ số nồng độ cồn xác định.

- Loại khúc xạ cơ này chủ yếu được sử dụng để kiểm tra nhanh các mẫu vật tại các phòng thí nghiệm, dây chuyền sản xuất rượu bia,…

+> Khúc xạ kế đo độ cồn kỹ thuật số (Digital) hay còn được gọi là máy đo độ cồn

- Đây là loại khúc xạ kế đo độ cồn hiện đại, cho kết quả có độ chính xác cao trong thời gian ngắn, giúp người dùng nhanh chóng biết được nồng độ cồn trong mẫu dung dịch, thậm chí trong hơi thở.

- Khúc xạ kế đo độ cồn kỹ thuật số có cấu tạo gồm các bộ phận chính là bộ phận lấy mẫu, phím chức năng và màn hình hiển thị LCD. Trong đó,

Bộ phận đựng, lấy mẫu: Được thiết kế cực kỳ linh hoạt theo từng ứng dụng là lấy mẫu dạng dung dịch hay lấy mẫu dạng hơi.

Phím chức năng: Bộ phận cho phép người sử dụng tùy chỉnh cài đặt chế độ đo cũng như thang đo sao cho phù hợp với yêu cầu công việc.

Màn hình LCD: Là nơi hiển thị kết quả đo, cho phép người dùng quan sát để đọc và ghi lại dữ liệu một cách rõ ràng, chính xác.

- Với loại khúc xạ kế Digital, để hoạt động, bạn cần cung cấp năng lượng pin, điện cho máy để các vi xử lý có thể mã hóa, phân tích mẫu một cách nhanh chóng, chính xác

- Máy được trang bị màn hình LCD và có khả năng đáp ứng lâu bền, được ứng dụng trong các phòng nghiên cứu và phân tích, trong kiểm tra giám sát giao thông,…

2. Phân loại dựa vào mục đích sử dụng

+> Máy đo nồng độ cồn trong dung dịch

Bao gồm cả loại khúc xạ kế dạng cơ và dạng kỹ thuật số. Đây là một trong những thiết bị đo nồng độ cồn được sử dụng phổ biến hiện nay do giá thành không quá cao, dễ sử dụng và thuận tiện để đi mọi nơi.

+> Máy đo nồng độ cồn trong hơi thở

Là loại khúc xạ kế điện tử kỹ thuật số, chủ yếu được ứng dụng trong hoạt động kiểm soát trật tự an toàn giao thông. Máy dễ sử dụng, cho kết quả nhanh chỉ sau vài giây với độ chính xác của kết quả là tương đối cao.

Nguyên lý hoạt động của máy đo độ cồn trong hơi thở:

Thành phần chính của các loại nước uống có cồn chính là rượu etylic C2H5OH. Đây là loại rượu có đặc tính là dễ bị oxy hóa. Có rất nhiều chất oxy hóa có thể tác dụng với rượu nhưng crom(VI)oxit CrO3 là chất được lựa chọn chủ yếu. CrO3 là một chất oxy hóa rất mạnh, ở dạng kết tinh, nó là tinh thể màu vàng da cam. Bột crom(VI)oxit CrO3 khi gặp rượu etylic sẽ bị khử thành oxit Cr2O3. Đây là một hợp chất có màu xanh đen.

Máy đo độ cồn trong hơi thở được cảnh sát giao thông sử dụng chính là dụng cụ phân tích rượu etylic có chứa CrO3. Khi tài xế thổi hơi thở vào dụng cụ phân tích trên, nếu trong hơi thở có chứa hơi rượu etylic thì khi tác dụng với CrO3, nó sẽ biến CrO3 thành Cr2O3 có màu xanh đen. Dựa vào sự biến đổi màu sắc này mà người cảnh sát sẽ biết được người tham gia giao thông có dùng rượu bia không và mức độ uống là nhiều hay ít.

Một số ứng dụng của khúc xạ kế đo độ cồn

1. Trong công nghiệp sản xuất rượu bia

Khúc xạ kế đo độ cồn cầm tay thường được sử dụng chủ yếu trong ngành sản xuất rượu, bia, nước trái cây lên men,….giúp người dùng dễ dàng xác định được nồng độ cồn trong mẫu để có thể tiến hành pha chế và sản xuất theo đúng yêu cầu thành phẩm đã đặt ra. Đặc biệt, việc kiểm soát nồng độ cồn ở mức nhất định sẽ giúp gia tăng thêm chất lượng sử dụng, đảm bảo tuân thủ đúng tiêu chuẩn an toàn với các sản phẩm chứa cồn.

Ngoài khúc xạ kế cầm tay thì khúc xạ kế dạng kỹ thuật số có màn hình hiển thị LCD cũng là loại được sử dụng khác nhiều. So với loại cầm tay thì loại này cho kết quả nhanh và chính xác hơn, tuy nhiên, giá thành của nó cũng cao hơn.

2. Trong lĩnh vực nghiên cứu

Trong các phòng nghiên cứu, khúc xạ kế cũng được sử dụng phổ biến. Việc xác định được nồng độ cồn trong mẫu dung dịch giúp người thực hiện thí nghiệm đưa ra các kết luận nghiên cứu phù hợp. Dựa vào kết quả đo được, các nhà nghiên cứu sẽ dễ dàng đánh giá được chất lượng của mẫu dung dịch rượu, bia hoặc siro,.., từ đó đưa ra được hướng phát triển và kịp thời khắc phục nếu có sai sót xảy ra.

3. Trong kiểm tra người tham gia giao thông

Máy đo nồng độ cồn trong hơi thở giúp người cảnh sát biết được người tham gia giao thông có sử dụng rượu bia không, nồng độ cồn có vượt quá quy định nhà nước ban hành hay không, từ đó có phương án xử lý theo đúng luật quy định.

Cồn xuất hiện trong hơi thở của người uống nó, điều này xảy ra khi uống bia rượu vào miệng xuống dạ dày, ruột và được hấp thụ vào máu. Cồn không bị phân hủy khi bị hấp thụ, cũng không thay đổi về mặt hóa học trong máu, khi máu di chuyển qua phổi thì một phần cồn sẽ bị thẩm thấu qua màng túi khí của phổi, bản chất cồn dễ bay hơi nên nó sẽ hòa vào phần không khí của túi khí phổi, chính vì mối liên hệ này mà người ta có thể suy ra được lượng cồn có trong máu.

Thay vì phải kiểm tra máu thì cảnh sát sẽ kiểm tra hơi thở của người nghi ngờ uống quá rượu bia, đưa ra quyết định có giữ phương tiện lại hay không để đảm bảo an toàn. Tỉ lệ cồn có trong máu so với hơi thở ở khoảng 2100:1, nghĩa là cứ 2100 ml hơi thở có cồn thì tương đương có 1 ml cồn trong máu.

4. Trong việc bảo quản các loại hoa quả, thực phẩm

Trong các kho lạnh, người ta sử dụng khúc xa kế đo độ cồn để kiểm tra chất lượng trái cây, thực phẩm còn tốt không, đã bị lên men chưa,..từ đó điều chỉnh mức nhiệt độ bảo quản sao cho phì hợp.

Một số vấn đề cần lưu ý khi lựa chọn khúc xạ kế đo độ cồn

Hiện nay, khúc xạ kế đo độ cồn được bán ở rất nhiều nơi nên việc tìm mua không hề khó, nhưng để mua được sản phẩm thích hợp và đáp ứng nhanh chóng nhu cầu kiểm tra, đánh giá,…thì không phải ai cũng làm được. Vậy nên, trước khi mua, các bạn nên chú ý những vấn đề sau:

- Xác định đúng mục đích sử dụng của mình là gì: Tùy vào mục đích sử dụng mà bạn lựa chọn loại máy cơ hay máy kỹ thuật số để tối ưu được hiệu quả công việc và chi phí mua máy.

- Giá thành sản phẩm: Tùy vào ngân sách tài chính để lựa chọn loại máy nào là phù hợp, vừa đáp ứng được yêu cầu công việc, vừa đảm bảo không vượt quá ngân sách có thể chi trả

- Thương hiệu sản phẩm: Bạn nên lựa chọn các thương hiệu nổi tiếng như Total Meter, Hanna, Trans Instruments,…để đảm bảo được chất lượng sản phẩm, độ bền, hiệu quả sử dụng, chính sách bảo hành,....